Tijdreeksanalist, Box-Jenkins methode

Heeft u de beschikking over meet- of tijdreeksen? Heeft u vragen over mogelijke relaties tussen procesvariabelen? Wordt een statistische onderbouwing gevraagd? Een tijdreeksanalyse met Box-Jenkins modellen en hydrologische modellen en uitgebreide analysemogelijkheden kan mogelijk een oplossing bieden voor het beantwoorden van uw vragen. De standalone applicatie Tijdreeksanalist is ontwikkeld in de programmeeromgeving van Matlab. Wij leveren verschillende licenties voor het gebruik van Tijdreeksanalist; nieuw is de oefenlicentie. Met de oefenlicentie kunnen alle voorbeelden van tijdreeksanalyses in de STOWA handleiding tijdreeksanalyse uitgevoerd worden. In de handleiding komen de PIRFICT- en de BJTR-methode aan de orde. In Tijdreeksanalist is de discrete BJTR-methode geïmplementeerd en onderscheidt zich daarmee van andere programma’s. De BJTR-methode staat voor hoogwaardige tijdreeksanalyse met identificatie van het best bruikbare model.

Tijdreeksanalist is een uniek, gebruiksvriendelijke Windows-applicatie om tijdreeksen, te modelleren en te analyseren voor het beschrijven van een proces, voor het maken van simulaties en voorspellingen. Binnen Tijdreeksanalist kunnen verschillende tijdreeksmodellen met elkaar vergeleken worden en op hun prestaties beoordeeld worden, zie ook Interactieve tijdreeksmodelontwikkeling. Het doel is altijd het beste model te vinden, wat voldoet aan alle fysische, praktische en statistische randvoorwaarden van een goed onderbouwd model. Tijdreeksanalist bevat hiervoor zowel de Box-Jenkins als de hydrologische modelleringen met daarbij residuenanalyse-, verificatie- en voorspelmogelijkheden. De modelleringen zijn discreet op basis van equidistante tijdreeksen, waardoor een uitgebreid ARMA-ruismodel mogelijk is en statistische analysemogelijkheden toepasbaar zijn. Zie ook De verschillen tussen de PIRFICT- en de Box-Jenkins  methode.

Onze tijdreeksanalyse is een verfijnde methodiek voor het ontwikkelen van tijdreeksmodellen om objectief uitspraken te doen over statistische relaties tussen procesvariabelen en het geven van voorspellingen met de bijbehorende onzekerheden. We voeren tijdreeksanalyses uit voor de analyse van grondwaterstanden, drinkwaterverbruik, waterstanden, waterkwaliteitsgegevens, dieptemetingen aan de kust en verkeersgegevens. Zo nodig kiezen we voor wiskundige modellering (neurale netwerken, random forest …) indien geen statistische onderbouwing gevraagd wordt, onmogelijk gegeven kan worden of om een tijdreeksmodellering verder te verbeteren.

Tijdreeksanalist laat de data spreken en geeft de mogelijkheid het beste tijdreeksmodel te vinden uit een grote set kandidaattijdreeksmodellen. Tijdreeksanalist is ontwikkeld om tijdreeksanalyse op basis van grafische presentaties dusdanig transparant (geen ‘black box’ of ‘druk op de knop’) te maken, zodat de gebruiker wordt behoed voor de valkuilen, nep-modellen (veelal op een te korte tijdsbasis, zie Hoogfrequente tijdreeksmodellering) en ‘gekke resultaten’ van de tijdreeksanalyse. Tijdreeksanalist kent een eenvoudige en logische opbouw en heeft daarbij een groot aantal functionaliteiten, verschillende tijdreeksmodellen en analysemogelijkheden, zoals:

  • Algemene tijdreeksmodellering of Box-Jenkins en ARIMA modellering met een ARMA-ruismodellering en met een groot aantal uitbreidingen voor bijzondere processen
  • Hydrologische modellering op basis van Gamma-, Pearson of Beta-verdelingsfuncties, …
  • Data-transformatie en -bewerking
  • Data-analyse
  • Een smoothmethodiek voor de detectie van uitschieters
  • Correlatie-analyse
  • Geavanceerde en interactieve modelparameterschattingsmethoden
  • Modelparameteranalyse
  • Parameterreductiemogelijkheden op basis van voorgedefinieerde functies
  • Residuenanalyse (met toetsen op normaliteit, geen autocorrelatie en geen heteroscedasticiteit)
  • Simulatie- en voorspellingsmogelijkheden

Tijdreeksanalist is bovenal een analysetool. In de identificatie wordt gezocht naar de passende klasse van modellen. In de verificatie is om te kunnen beoordelen of het tijdreeksmodel een goede beschrijving geeft van de werkelijkheid en voldoet aan de praktische en alle wiskundige en statistische voorwaarden voor een goed model. De residuenanalyse met het met toetsen op normaliteit en geen autocorrelatie is daarbij onontbeerlijk, zo ook de simulatie- en voorspellingsmogelijkheden. Wij stellen dat als er niet wordt voldaan aan alle randvoorwaarden dan kunnen op basis van het afgeleide tijdreeksmodel er geen uitspraken gedaan worden over relaties met betrouwbaarheden en voorspellingen met onzekerheden. Zie ook Tijdreeksanalyse – tijdreeksmodellen en Interactieve tijdreeksmodelontwikkeling.

Tijdreeksanalist heeft verder uitgebreide import- en exportmogelijkheden van bestanden en alle analyses worden grafisch ondersteund om de tijdreeksanalyse voor de gebruiker zo inzichtelijk mogelijk te maken. In de nieuwe versie Tijdreeksanalist is de mogelijkheid ingebouwd om in Word een rapportage van de modellering te genereren.

Licentie

Ook het afgelopen jaar hebben we Tijdreeksanalist verder verfijnd en doorontwikkeld. We bieden tijdelijke, individuele en groepslicenties aan voor het gebruik van Tijdreeksanalist. Bij een samenwerkingsverband leveren we een gratis licentie van Tijdreeksanalist.

We hebben meegewerkt aan de ontwikkeling van de Handleiding tijdreeksanalyse (Stowa). In Tijdreeksanalist is de BJTR-methodiek geïmplementeerd. Paul geeft een uitgebreide uitleg in de hoofdstukken 3, 4, 6, 7, 8, 11 en 12.  De voorbeelden van tijdreeksanalyses met instructies in hoofdstuk 8 kunnen met Tijdreeksanalist nagespeeld worden.

Met onderstaande downloadmogelijkheid stellen we de probeer- of oefenversie van Tijdreeksanalist beschikbaar. Deze versie heeft de volledige functionaliteit. Verschillende modelleringen kunnen toegepast worden, zowel de Box-Jenkins als de hydrologische.

Download probeer- of oefenversie Tijdreeksanalist (voor de toegang leveren we een wachtwoord). De levering van het wachtwoord gaat geheel automatisch via uw emailadres.

Voorbeeld van een rapportage van een modellering met grafieken van de residuen- en ruisanalyse, simulaties en voorspellingen:

rapport_B16D_14dag_PNO